Nüfus Dağılımı

NÜFUS DAĞILIMI

Nüfus:Sınırları belli bir alanda yaşayan insan sayısıdır.
Nüfus Yoğunluğu: Bir yerde kilometre kareye düşen insan sayısıdır. Belli bir alanda yaşayan nüfusun, o alana oranıdır. Ülkenin genişliği ve toplam nüfus hakkında bilgi verir. Kişi/km2 olarak gösterilir. Nüfus yoğunluğunu bulmak için;
Nüfus Yoğunluğu = Toplam İnsan Sayısı / Yüz ölçümü
– Osmanlı Devletinde ilk nüfus sayımını II. Mahmut Yaptırmıştır (1831). Amacı askere alınacak erkek sayısını tespit ve vergi toplanacak kişileri belirlemekti.
– Türkiye Cumhuriyetinde ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapıldı. İkinci olarak 1935 yılında yapıldı. Bundan sonra 1990 yılına kadar 5 yılda bir nüfus sayımı yapıldı. 1990’dan sonra 10 yılda yapılması kararlaştırıldı. – Ülkemizde nüfus sayımını TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) yapar. TÜİK’in eski adı DİE’dir (Devlet İstatistik Enstitüsü ) .
— Genel nüfus sayımları yurdumuzda bulunan insanların sayısını ve niteliklerini belirlemek için yapılır. Yani nüfusun yaş ve cinsiyet durumu, okuryazarlık ve öğrenim durumu, iş durumu, medeni durumu, köy ve kentsel durumu tespit eder.
Nüfus Sayımı sonucunda şu bilgilere ulaşılır
*Yaşayan insan sayısı
*Nüfusun eğitim-öğretim durumu
*Nüfusun yaş durumu
*Nüfusun ekonomik faaliyet kollarına dağılımı
*Kırsal ve Kentsel nüfus bilgileri
*Nüfusun medeni durumu
*Çalışan insan sayısı
 Nüfus Artışı: Sınırları belli bir alanda, belirli bir süre içinde meydana gelen insan sayısındaki çoğalmaya denir.
            Bir yerdeki nüfus artışı; doğumlara, ölümlere, göçlere, sağlık ve beslenme olanaklarının artmasına bağlıdır. Bir yerde doğum oranı ölüm oranından fazla ise orada nüfus artışı var demektir. Nüfusun bu şekilde çoğalmasına Doğal Nüfus Artışı denir.
Nüfus Artışının Sonuçları
İşsizliğin artar
Üretimin yetersiz kalır
İç ve dış göçlerin artar
Gecekondulaşma olur
Doğal kaynakların azalır
Çevre sorunlarına neden olur
Sağlık ve eğitim hizmetleri zorlaşır
Elektrik, su ve ulaşım hizmetleri aksar
Ülkenin kalkınma hızının yavaşlar
Kişi başına düşen milli gelirin azalır

NÜFUS PİRAMİTLERİ

Nüfusun cinsiyete göre yaş gruplarına dağılımını gösteren grafiklerdir.
Bir yerin nüfus piramitlerine bakılarak o yerdeki nüfus özellikleri, nüfus hareketleri, nüfusun yaş, cinsiyet ve ekonomik durumu hakkında bilgi sahibi olunabilir.
Nüfus piramitleri ülkelerin gelişmişlik düzeylerine göre farklılıklar gösterir.

1. Gelişen Nüfus Piramidi
(Düzgün Üçgen Şeklinde Piramit)
Nüfus piramitleri incelenirken piramidin tabanına ve tavanına bakılmalıdır. Çünkü piramit tabanı doğum oranlarını gösterirken tavanı ise yaşlı nüfusu yani ölüm oranını gösterir.

Bu piramitte olduğu gibi tabanın geniş olması doğum oranlarını, tavanın dar olması ölüm oranlarının yüksek olduğunu gösterir. Dolayısıyla bu piramit Bangladeş, Somali, Afganistan gibi geri kalmış ülkelere ait nüfus piramitidir.

2. Durağan Nüfus Piramidi
(Kenarları İçe dönük Üçgen Şeklinde Piramit)
Bu piramit doğum oranlarının fazla olduğu ancak çocuk ölümlerinin azalmaya başladığı, sağlık ve beslenme koşullarını iyileştirmeye başlayan İran, Nijerya gibi gelişmekte olan ülkelere aittir.
u piramit düşük doğum ve ölüm oranlarına sahip İsveç, Danimarka, Belçika gibi gelişmiş ülkelere ait nüfus piramididir.
Piramit tabanının dar olması doğum oranının düşük olduğunu, üst yaş gruplarına doğru daralmaması yaşlı nüfusun fazla olduğunu gösterir

3. Gerileyen Nüfus Piramidi
(Asimetrik Şekilli Nüfus Piramidi)
u nüfus piramidi doğum oranı fazla ancak son yıllarda doğum oranını azaltmaya yönelik politikalar izleyen ülkelere aittir. Örneğin Finlandiya

Nüfusun Dağılışını Etkileyen Faktörler
A.    Fiziki Faktörler
İklim özellikleri
Yer şekilleri
Toprak özellikleri
Su kaynakları
B.     Beşeri Faktörler
Sanayileşme
Tarım
Yeraltı kaynaklarının işletilmesi
Ticaret
Turizm
Ulaşım
NOT: Nüfus dağılımında beşeri faktörler daha çok etkiliyse, o ülke sanayileşmiş ve gelişmiş ülke demektir.
NOT: 2006 yılından itibaren nüfus sayım sistemi değişmiş, adrese dayalı nüfus sayımı yapılmaya başlanmıştır (vatandaşlık numarası esas alınarak).
TÜRKİYE’DE NÜFUS DAĞILIŞI
Türkiye’de kıyı kesimleri, iklimin elverişli olmasından dolayı tarımsal etkinlikler için uygun koşullar oluşturur. Bu nedenle kıyı kesimlerinde nüfus yoğunluğu fazladır.
Kışları çok soğuk geçen yüksek ve engebeli alanlar ile kuraklığın yaygın olduğu kesim­lerde nüfus yoğunluğu azdır.

Türkiye’de Nüfusun Yoğun Olduğu
Kesimler
Çatalca-Kocaeli Bölümü başta olmak üzere Marmara Bölgesi,
Ege Bölümü,
Çukurova ve Akdeniz kıyı kesimi,
Doğu Karadeniz’in kıyı kesimleri,
İç kesimlerde verimli alüvyal ovalar.

Türkiye’de Nüfusun Seyrek Olduğu Kesimler
Doğu Karadeniz’in iç kesimleri,
Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki yüksek platolar,
Hakkari Bölümü(Doğu Anadolu)
Menteşe Yöresi(Akdeniz)
Teke ve Taşeli platoları(Akdeniz)
Yıldız Dağları Bölümü(Marmara)

TÜRKİYE DE NÜFUS YOĞUNLUĞU

Nüfus yoğunluğu, herhangi bir elle tutulur nesne için kullanılabilir, ancak genelde yaşayan organizmalar için kullanılmaktadır. Nüfus yoğunluğu birim alanda yaşayan organizma sayısı olarak ifade edilir.

İnsanoğlu için nüfus yoğunluğu birim alanda yaşayan kişi sayısı olarak ifade edilir, hesaplama yapılırken alandaki su bazen hesaba katılır. Bazen bu hesaplama tüm alan için yapılırken, bazen de yalnızca yerleşim yerleri için, yerleşilebilir alanlar için, tarım yapılan ya da tarım yapılabilecek alanlar için hesaplanır.

Genellikle kilometre karede, mil karede ya da hektarda kişi sayısı olarak hesaplanır. Bu rakam basitçe alanda yaşayan birey sayısı alanın yüzölçümüne bölünerek yapılır.
Nüfus Yoğunluğu Türleri,
Herhangi bir alandaki insan yoğunluğunu ifade etmek için değişik yöntemler kullanılır. Nüfus yoğunluğu: Aritmatik, Tarımsal ve Fizyolojik olmak üzere üç türlü hesaplanır.

Aritmetik nüfus yoğunluğu:Toplam nüfus/Yüzölçümü(km²)
Tarımsal nüfus yoğunluğu:Tarım nüfusu/Tarım alanları(km²)
Fizyolojik nüfus yoğunluğu:Toplam nüfus/Tarım arazisi(km²)
Dünyanın en yoğun büyücek ülkesi 134 milyon kişinin Ganj Irmağının aşağı bölümünün çevresindeki yoğun tarım yapılan alandır. Burada nüfus yoğunluğu 900 kişi/km²'dir. Tüm dünyanın nüfus yoğunluğu ise yaklaşık 2 kişi/km²'dir.